Στις 18 Μαρτίου του 1996 έφυγε από τη ζωή ο ένας από τους δύο μεγάλους Έλληνες Νομπελίστες ποιητές μας, ο Οδυσσέας Ελύτης. Πιο κάτω είναι ένα μικρό απόσπασμα από την ομιλία του στην τελετή παραλαβής του Νόμπελ Λογοτεχνίας.
"Μου δόθηκε, αγαπητοί φίλοι, να γράφω σε μια γλώσσα που μιλιέται μόνον από μερικά εκατομμύρια ανθρώπων. Παρ' όλ' αυτά, μια γλώσσα που μιλιέται επί δυόμιση χιλιάδες χρόνια χωρίς διακοπή και μ' ελάχιστες διαφορές. Η παράλογη αυτή, φαινομενικά, διάσταση, αντιστοιχεί και στην υλικο-πνευματική οντότητα της χώρας μου. Που είναι μικρή σε έκταση χώρου και απέραντη σε έκταση χρόνου. (...)
Εάν η γλώσσα αποτελούσε απλώς ένα μέσον επικοινωνίας, πρόβλημα δεν θα υπήρχε. Συμβαίνει όμως ν' αποτελεί και εργαλείο μαγείας και φορέα ηθικών αξιών. Προσκτάται η γλώσσα στο μάκρος των αιώνων ένα ορισμένο ήθος. Και το ήθος αυτό γεννά υποχρεώσεις. Χωρίς να λησμονεί κανείς ότι στο μάκρος εικοσιπέντε αιώνων δεν υπήρξε ούτε ένας, επαναλαμβάνω ούτε ένας, που να μην γράφτηκε ποίηση στην ελληνική γλώσσα. Να το μεγάλο βάρος παράδοσης που το όργανο αυτό σηκώνει. Το παρουσιάζει ανάγλυφα η νέα Ελληνική ποίηση."
"Μου δόθηκε, αγαπητοί φίλοι, να γράφω σε μια γλώσσα που μιλιέται μόνον από μερικά εκατομμύρια ανθρώπων. Παρ' όλ' αυτά, μια γλώσσα που μιλιέται επί δυόμιση χιλιάδες χρόνια χωρίς διακοπή και μ' ελάχιστες διαφορές. Η παράλογη αυτή, φαινομενικά, διάσταση, αντιστοιχεί και στην υλικο-πνευματική οντότητα της χώρας μου. Που είναι μικρή σε έκταση χώρου και απέραντη σε έκταση χρόνου. (...)
Εάν η γλώσσα αποτελούσε απλώς ένα μέσον επικοινωνίας, πρόβλημα δεν θα υπήρχε. Συμβαίνει όμως ν' αποτελεί και εργαλείο μαγείας και φορέα ηθικών αξιών. Προσκτάται η γλώσσα στο μάκρος των αιώνων ένα ορισμένο ήθος. Και το ήθος αυτό γεννά υποχρεώσεις. Χωρίς να λησμονεί κανείς ότι στο μάκρος εικοσιπέντε αιώνων δεν υπήρξε ούτε ένας, επαναλαμβάνω ούτε ένας, που να μην γράφτηκε ποίηση στην ελληνική γλώσσα. Να το μεγάλο βάρος παράδοσης που το όργανο αυτό σηκώνει. Το παρουσιάζει ανάγλυφα η νέα Ελληνική ποίηση."
Ένα το χελιδόνι, κι η Άνοιξη ακριβή,
για να γυρίσει ο ήλιος θέλει δουλειά πολλή...
για να γυρίσει ο ήλιος θέλει δουλειά πολλή...
Λιτό και γι' αυτό τον λόγο εξαιρετικό το αφιέρωμά σου στον Ελύτη. Εύστοχο και το επιλεγμένο απόσπασμα για την διαχρονικότητα της ελληνικής γλώσσας. Έτσι, για να μην ξεχνάμε αυτό που αγαπήσαμε και σπουδάσαμε! :)
ΑπάντησηΔιαγραφήΌταν ανακοινώθηκε ο θάνατος του Ελύτη από το ραδιόφωνο, ήμουνα 12 χρόνων. Ακόμα θυμάμαι την έκπληξή μου όταν άκουσα την είδηση...
Π.
ευτυχώς που έχουμε και τα blog για να γράφουμε και να θυμόμαστε κάποια πράγματα.
ΑπάντησηΔιαγραφήτι άλλο να πω; νομίζω ότι το ίδιο λιτό θα είναι και το σχόλιο :)
να 'σαι καλά, και να έχεις να μου λες πάντα ευχάριστα όπως τις προάλλες.
xxx
Ο Ελύτης έγραψε -μια που τέθηκε το Άξιον Εστί- έναν από τους πιο βαθείς και συμπερασματικούς λόγους για τους Έλληνες. Άκουσε αυτή τη σχέση ενός λαού με τον τόπο του και τον σμίλεψε στον λόγο.
ΑπάντησηΔιαγραφήΤο ίδιο απλή και μεστή η ανάρτησή σου, αναδεικνύει το εύρος του λόγου ενός ποιητή σε λίγες λέξεις.
prosopofobia,
ΑπάντησηΔιαγραφήευχαριστώ για το σχόλιο, και συμφωνώ απόλυτα. θεωρώ το Άξιον Εστί μεγαλειώδες και ως σύλληψη και ως δομή και ως νόημα. σαν ένα -ας μου επιτραπεί η έκφραση- σημερινό έπος για τον Ελληνικό λαό.